Blokland (Christenunie-SGP). – Mijnheer de Voorzitter, in de toelichting van het gisteren aangenomen verslag van rapporteur Oostlander wordt onder andere gesproken over de criteria waaraan Slowakije zou moeten voldoen om deel te nemen aan de besprekingen over de mogelijke toetreding van Slowakije tot de Europese Unie. Het land wordt in het genoemde verslag opgeroepen ervoor te zorgen dat de politieke criteria niet langer meer een belemmering vormen om de toetredingsonderhandelingen te kunnen laten beginnen. Helaas moeten we echter constateren dat de jongste gebeurtenissen in Slowakije de toetreding van deze nieuwe staat tot de Europese Unie verder bemoeilijken.

De eerste en meest fundamentele eis die we moeten stellen aan de toetreding van nieuwe lidstaten tot de Europese Unie is dat er sprake is van een regering en parlement die zich houden aan de democratische spelregels. Deze spelregels zijn onder andere gebaseerd zijn op wederzijds en onderling respect. Er lijkt echter geen sprake te zijn van een verbetering van de democratische principes in Slowakije. Het aftreden van president Kovac vorige week en het onvermogen van het parlement om tot overeenstemming te komen over zijn opvolging zorgen voor een zorgwekkende situatie. Daarbij komt het afgelasten van het voor april aangekondigde referendum over toetreding tot de NAVO en de mogelijkheid van een rechtstreekse verkiezing van de president. De parlementsverkiezingen die staan gepland voor september dit jaar, zouden een goede mogelijkheid zijn om ook direct een nieuwe president te laten kiezen door het volk.

Het doel van de ingediende resoluties is de Slowaakse premier Meciar, maar ook het gehele Slowaakse parlement op te roepen zich serieus te gaan inzetten om de politieke problemen die het land momenteel verdelen, op te lossen. Het gaat namelijk niet alleen om een intern politiek probleem, zoals van Slowaakse zijde wordt gezegd. De ontwikkelingen in Slowakije verontrusten de leden van het Europees Parlement, omdat momenteel geen recht wordt gedaan aan de eisen die worden gesteld aan een rechtsstaat, waardoor Slowakije zich steeds verder isoleert.

Het is één van de democratische principes dat op respectvolle wijze wordt omgegaan met de oppositionele minderheid in een land. Stelselmatig worden echter de politieke oppositie in het parlement en tot voor kort ook de president van Slowakije bij hun functioneren gemarginaliseerd. Die polarisatie werkt ook door onder de bevolking en leidt tot een tweedeling, tot een diepe kloof tussen Meciar-aanhangers en de overige bevolking.

We zien in Slowakije scherp waartoe de dictatuur van een meerderheid kan leiden: slechte controle op het overheidsbeleid, inferieure kwaliteit van de wetgeving, bevoordeling van groepen die de regering steunen, pesterijen van bepaalde etnische minderheden enzovoort, enzovoort. Toen ik enige tijd geleden voorzichtig waarschuwde dat Slowakije het commentaar van commissaris Van den Broek op de interne politieke situatie ernstig moest nemen, kreeg ik van Slowaakse regeringszijde de wind van voren. Kritiek wordt kennelijk niet op prijs gesteld. Blijkbaar wil de Slowaakse regering van geen kritiek weten en verklaart alle critici tot vijanden van de Slowaakse staat.

Daarom denk ik dat de conclusie gerechtvaardigd is dat we moeten wachten op politiek betere tijden voor de voortzetting van de besprekingen over de toetreding van Slowakije tot de Unie. Daarnaast is het echter noodzakelijk dat we ons niet afkeren van Slowakije, maar onze hulp en steun aanbieden bij de oplossing van de genoemde problemen. Van beide kanten mag daarbij een coöperatieve en constructieve houding worden verwacht.