Relatie EU - China

woensdag 23 november 2005 15:05

De teller pendelt tussen de 430 en 431 km. Harder gaat deze supersnelle trein niet. We suizen vanuit het centrum van Shanghai naar de nieuwe internationale luchthaven van de metropool. Symbolisch voor China´s schijnbaar onstuitbare opmars op het wereldtoneel? Enkele observaties voor een rapport EU-China op naam van het Europees Parlement (EP).

De teller pendelt tussen de 430 en 431 km. Harder gaat deze supersnelle trein niet. We suizen vanuit het centrum van Shanghai naar de nieuwe internationale luchthaven van de metropool. Symbolisch voor China´s schijnbaar onstuitbare opmars op het wereldtoneel? Enkele observaties voor een rapport EU-China op naam van het Europees Parlement (EP).
 
Met het EP kunnen de Chinese autoriteiten het overigens maar moeilijk vinden. Ze vinden zijn resoluties doorgaans te kritisch, te negatief, kortom niet constructief.
 
Waar lopen de meningen dan vooral over uiteen? Natuurlijk over het internationaal wapenembargo jegens de Volksrepubliek. Uitvloeisel van de bloedige onderdrukking van de democratiebeweging in het "Rijk van het Midden" in het jaar 1989. Het EP keert zich tegen opheffing van het embargo zolang de mensenrechtensituatie in China niet substantieel verbetert. Daarnaast maakt het EP zich zorgen over de regionale stabiliteit in Oost-Azië bij een soepeler houding van onze kant.
 
Onlosmakelijk verbonden met dit geschilpunt in de relatie EU-China is de kwestie Taiwan. Hoe vreedzaam is het herenigingsstreven van Beijing? Per slot van rekening vaardigde de Volksrepubliek dit voorjaar nog een wet uit die in "niet-vreedzame middelen" voorzag om de "afvallige provincie" weer in het nationale gelid te dwingen.
 
Al onze Chinese gesprekspartners namen het wapenembargo en het vraagstuk Taiwan hoog op. Het wapenembargo was in feite een nationale belediging. En met die "zogeheten president" van Taiwan moesten we ons vooral niet ophouden. Geen woord van Chinese zijde over de directe historische aanleiding van het internationale wapenembargo. En ja, als president Hu zich wel verwaardigt de Taiwanese oppositieleiders met alle egards te ontvangen, dan blijken die opeens niet "zogeheten" te zijn.
 
Een leuk politiek valletje zette een vooraanstaand parlementslid uit de provincie Shaanxi voor ons op. In een gesprek over de toekomst van Taiwan wezen we op de doorslaggevende factor: wat willen de Taiwanezen zelf? Daarover beslist het héle Chinese volk, ook dat van de Volksrepubliek, kaatste onze Chinese collega terug. Zijn superieur riep hem echter haastig tot de politieke orde: "Dat is niet de lijn van president Hu!"
 
 
 
Nog zo´n breukje in de onderlinge Chinese communicatie deed zich voor over een recente EP-resolutie over schendingen van de godsdienstvrijheid in de Volksrepubliek. Onze hooggeplaatste gastvrouw van het departement van Buitenlandse Zaken in Beijing sprak daarover openlijk haar grote verbazing en vooral haar ongenoegen uit. Nog diezelfde dag troffen we de verantwoordelijke overheidsfunctionaris voor religieuze aangelegenheden. Hij deelde gladjes mee de resolutie totaal niet te kennen... Onbekend was hem trouwens evenzeer het fenomeen van de "huiskerken" in eigen land. Toch een religieuze beweging die tientallen miljoenen burgers omvat. We spraken af hem documenten te mailen voor een eerlijk hoor en wederhoor.
 
Raak je politieke controverses aan in China, dan leg je sowieso politieke zenuwen bloot, bevestigden westerse diplomatieke en zakelijke contacten ons ter plaatse. Van hun kant hoorden we daarentegen enthousiasmerende verhalen over geweldige commerciële kansen. In dat Europese koor weren zich de Nederlandse ambassade in Beijing en het Nederlandse consulaat in Shanghai bewonderenswaardig energiek. Let wel, Nederland is China´s tweede Europese handelspartner en bezet diezelfde hoge plaats qua directe financiële investeringen.
 
Het enthousiasme van onze diplomatieke en zakelijke gesprekspartners was niet blind voor de realiteit. Ook China ziet zich geconfronteerd met indringende vragen. Zal het land de huidige economische groeicijfers weten vast te houden? Het belang hiervan is groot. De groeiende welvaart van de laatste jaren heeft binnen grote delen van de Chinese bevolking geleid tot een hoog verwachtingspatroon voor de toekomst.
 
Naast groeiende verwachtingen zijn er ook groeiende tegenstellingen. De inwoners van de kustregio zien hun inkomen soms explosief toenemen, terwijl honderden miljoenen inwoners van het platteland met soms bittere armoede geconfronteerd worden. De Chinese autoriteiten onderkennen deze potentiële tijdbom. Voor de komende vijf jaar staat het beleid van Beijing dan ook in het teken van “social harmony”.
 
Met de Nederlandse ambassade spraken we ook over de toenemende vervlechting van China binnen de wereldeconomie. Deze vervlechting zal echter parallel moeten lopen aan een betere naleving van de WTO-regels op het gebied van intellectueel eigendom. Het kopieergedrag van de Chinezen benadeelt immers niet alleen de eigen innovatiekracht, maar is ook zeer nadelig voor het Europese bedrijfsleven.
 
De dringende urgentie van adequater Chinees beleid op het gebied van intellectueel eigendom bleek uit de vanuit Brussel gecoördineerde grensoperatie “Fake”. De eerste resultaten van deze begin november gehouden operatie toonden aan dat ruim zeventig procent van alle namaakproducten binnen de EU van Chinese makelij zijn.
 
Dit piratengedrag schaadt niet alleen het Europese bedrijfsleven, maar vormt ook een gevaar voor de volksgezondheid. Naast sigaretten en elektronische apparatuur worden ook medicamenten en levensmiddelen nagemaakt. Terecht hebben de eurocommissarissen Kallas en Kovacs gewezen op de grote gezondheidsrisico’s hiervan. Een reden te meer om dit onderwerp topprioriteit te geven in de handelsdialoog tussen de EU en China. Peking mag zich niet langer verschuilen achter zijn onmacht de regels te handhaven. De Nederlandse ambassade wees ons er fijntjes op dat Beijing uitstekend in staat is het logo van de Olympische Spelen van 2008 te beschermen!
 
Bas Belder, Henk Jan van Schothorst, Dick Jan Diepenbroek, lid EP en beleidsmedewerkers bezochten van 1 tot 10 november 2005 de Volksrepubliek China.

« Terug

Reacties op 'Relatie EU - China'

Geen berichten gevonden

Log in om te kunnen reageren op nieuwsberichten.