Het Verslag Sandbaek beoogt verbetering te brengen in de gezondheidszorg op het gebied van seksualiteit en gezinsplanning in ontwikkelingslanden. De verordening zal echter eerder leiden tot een slechtere situatie omdat steun aan abortus provocatus niet wordt uitgesloten.
Ten eerste is abortus geen gemeenschapsbevoegdheid. Daarvoor is het te zeer onderscheiden van de doelstelling van ontwikkelingssamenwerking. Het kan dus nooit via die omweg onder gemeenschapsbevoegdheid vallen.
De tweede reden dat abortus geen gemeenschapsbeleid mag zijn, betreft het aanvullend karakter van het beleid. Het mag het lidstaatbeleid niet vervangen. Bij steun aan abortus zou dat wel het geval zijn, aangezien het in één lidstaat en in meerdere toetredende landen strafbaar is.
Het verslag is voorts onduidelijk omdat een definitie van reproductieve gezondheid ontbreekt. Is derhalve de definitie van de Wereldgezondheidsorganisatie van toepassing? Die omvat zwangerschapsonderbreking en daarmee abortus! Amendementen 49 en 53 verdienen krachtige ondersteuning, omdat ze abortus duidelijk uitsluiten.
Daarnaast zijn de organisaties die het gemeenschapsbeleid uitvoeren niet ondubbelzinnig in hun streven abortus terug te dringen. Ze hebben namelijk zogenaamd veilige abortus als één van hun doelstellingen.
De grootste potentie voor gezondheidsverbetering ligt overigens op een ander terrein dan abortus. Het rapport vermeldt dat 13% van de moedersterfte wordt veroorzaakt door zogenaamd onveilige abortus, alsof er zoiets zou zijn als veilige abortus. Hieruit blijkt dat 87 % een andere oorzaak heeft. Betere zorg bij de zwangerschap en de gezondheid in het algemeen zou dus een aanzienlijk deel van de moedersterfte terugdringen. De 13 % veroorzaakt door zogenaamd onveilige abortus kan eveneens dalen, door meer compassionate counselling van ongewenst zwangere vrouwen.
Vervolgens is het begrotingsdeel van het rapport onevenwichtig. Het jaarlijks budget van 20 miljoen euro betekent meer dan een verdubbeling ten opzichte van de uitgaven in het afgelopen jaar. Dat zal ten koste gaan van andere begrotingslijnen. Cijfers van het VN-Bevolkingsfonds UNFPA laten zien dat mensen wereldwijd betere toegang hebben tot anticonceptiva dan tot schoon water. We stellen kortom de verkeerde prioriteiten.
Tot slot, verscheidene Afrikaanse landen kennen hoopvolle ontwikkelingen inzake het terugdringen van seksueel overdraagbare aandoeningen, als gevolg van voorlichting met een accent op huwelijkstrouw en onthouding. Is de Commissie op de hoogte van deze positieve resultaten? Ik stel deze vraag nogmaals omdat de Commissie deze vraag niet beantwoordde in het debat over honger, handel en de rol van HIV/AIDS daarin. Ik noem de landen Oeganda en Zambia. In Zuid-Afrika wordt eveneens het gunstige effect onderkend. Huwelijkstrouw en onthouding geven betere resultaten dan de huidige seculiere Europese moraal!

Bas Belder