Oud worden willen we allemaal, oud zijn liever niet. Het is een Nederlandse uitdrukking over de gevolgen van het ouder worden. Ouderdom komt in de regel immers met gebreken. Gebreken waarmee, met goede aandacht en zorg, een mens kan leven. En juist die goede aandacht en zorg vraagt om de inzet van mensen. Mensen die met hun handen die noodzakelijke zorg geven. Ondersteund door goed beleid en met de inzet vanuit de politiek kan daarvoor ruimte worden gemaakt.

Het verslag van collega Mantovani beoogt deze ruimte vanuit Europees perspectief in te vullen. Vanuit een grote bezorgdheid over de demografische trend van een toenemende vergrijzing en de gevolgen daarvan voor onze gezondheidsstelsels komt onze collega met een reeks voorstellen. Naast waardering voor het verslag wil ik aangeven waarom hij de werkelijkheid van de zorgverlening met zijn voorstellen uit het oog verliest.

Het verslag bruist van een politiek van goede bedoelingen. Goede bedoelingen alleen mogen mijns inziens niet de drijfveer zijn van politieke en beleidsmatige activiteiten. Zeker niet wanneer op een dergelijke basis Europa nieuwe bevoegdheden zou moeten krijgen. Het toekennen van bevoegdheden aan Europese instellingen is een miskenning van het feit dat zorg verleend wordt tussen mensen op micro-niveau.

Bevordering van een goede gezondheidszorg en het uitwisselen van goede praktijken zijn punten waar ik mee kan instemmen. Van groot belang is verder dat duidelijk wordt gemaakt dat gezondheidszorg en ouderenzorg niet alleen vanuit het economische kostenperspectief moeten worden benaderd. Ouderen en patiënten betekenen meer dan een kostenpost voor de samenleving.

De hoeveelheid nieuwe beleidscoördinerende voorstellen en inventarisaties zullen mijns inziens een goede zorg- en hulpverlening niet bevorderen, maar belemmeren. In mijn land is op dit moment veel discussie over de gezondheidszorg. Tal van regels, procedures en administratieve verplichtingen belemmeren het werk van de verpleegkundige en verzorgende. Als er één ding duidelijk is geworden, is dat wel dat de handen aan het bed moeten en niet achter de computer. Wanneer er dan ook nog moet worden voldaan aan Europese wensen op het gebied van informatievoorziening begrijpt u dat er weinig handen overblijven om de zorg daadwerkelijk te verlenen.

Hoewel veel van de ideeën van collega Mantovani mij aanspreken kan ik niet instemmen met zijn verslag. Het verslag miskent de plaats van het begrip subsidiariteit wanneer het gaat om de rol van Europa en de rol van de lidstaten op deze beleidsterreinen. Het verslag gaat verder voorbij aan de dagelijkse praktijk. De praktijk wacht niet op nieuwe regels vanuit Europa, maar wacht op mensen die het werk willen doen.

U begrijpt dat ik voor de Europese instellingen en voor de conventie geen rol zie toebedeeld op de beleidsterreinen van ouderenzorg en gezondheidszorg. Ik steun daarom ook de amendementen van collega Lynne tot schrapping van de paragrafen 18 en 20.

Daarmee blijft de verantwoordelijkheid voor gezondheidszorg en ouderenzorg liggen bij de nationale overheden. Daar worden de kaders gesteld en kan inhoudelijk beleid worden gevoerd om een antwoord te geven op de zorgvraag van de burgers. Tenslotte wil ik wijzen op het belang van de onderlinge relaties tussen burgers in de kring van familie, kerk of woonplaats. Daar op micro-niveau wordt in de praktijk de zorg verleend.

Zorgen moet je niet maken, zorgen moet je doen!

Hans Blokland