Dagboek van een weekje Straatsburg

Door ervaring wijs geworden kies ik sinds geruime tijd voor de auto om naar Straatsburg te gaan. Tegen 9 uur maandagmorgen arriveren voorlichter Martin en beleidsmedewerker Jan Harm. Na een flinke kop koffiezetten we koers naar Straatsburg. Het is opvallend rustig op de weg naar Brussel en Luxemburg. We schieten lekker op en tanken goedkoop en lunchen kort en relatief duur in het Groothertogdam. Iets na 14.30 uur arriveren we in Straatsburg, waar al snel blijkt dat er geen vliegtuigen kunnen landen en de trein uren vertraging heeft. Dankzij Martin en Jan Harm kon ik al mijn stukken onderweg lezen.
Het eerste overleg om 16.30 uur loopt in het het honderd. Onze gesprekspartner bevindt zich in een bus ergens tussen Brussel en Straatsburg. Om 17.00 uur wordt de plenaire vergadering geopend en daar krijgen we te horen dat 29 vluchten naar Straatsburg zijn gecanceld vanwege twee reeën die onzichtbaar blijken op de luchthaven vanwege de mist. Voorzitter Cox kan maar moeilijk zijn gezicht in de plooi houden bij het doen van deze mededeling. Hilariteit alom, maar wel van erg weinig leden. Vergaderingen zoals over de MKZ worden uitgesteld. De agenda wordt wat omgegooid. Het gevolg van vergaderen in een provinciestad met een kleine luchthaven. We maken zo wel een beroerde indruk op de circa 200 parlementariërs uit de toetredingslanden die zich die dag naar Straatsburg poogden te begeven.

Op de bijeenkomst met de Nederlandse pers merkte ik tijdens een gesprek dat het debat over tabaksreclame stond te beginnen. In plaats van een anderhalve minuut spreek ik een minuut langer. Een fors debat met sterke tegenstellingen tussen de juridische commissie en de commissie volksgezondheid. Ik betoog dat het vreemd is dat een produkt dat door verbranding gevaarlijke stoffen uitstoot die jaarlijks 5 miljoen doden tot gevolg hebben nog vrij verkocht mag worden. Het minste wat we kunnen doen is wel de reclame aan banden leggen. Later blijkt dat we de stemming winnen met 300-200.
Om 10.30 uur gestopt met werken en naar mijn logiesadres vlakbij het parlement.
Dinsdagmorgen om 8.00 uur weer present in het EP, waar om 8.45 uur het debat begint over de uitbreiding in aanwezigheid van 200 collega’s uit de kandidaatlidstaten. Voor de vertolking is een vernuftig systeem bedacht voor zo’n 20 talen. Ons wordt vele malen op het hart gebonden de GSM uit te schakelen, anders werkt het systeem niet.
Om 12 uur een interessante bijeenkomst over milieu-aansprakelijkheid. Hoe meer je erover nadenkt, hoe ingewikkelder het wordt om er een goede evenwichtige richtlijn van te maken.
Om 13 uur een schitterende lunch met allerlei lekkernijen uit de toetredingslanden. Je moet wel goed opletten wat je neemt, want niet aan alles zijn we gewend. Turkse gerechten zijn erg zoet, andere juist weer pittig.
De vergadering met commissaris Bolkestein laat ik aan Jan Harm over. Zo kan ik rustig naar de bureauvergadering van mijn eigen politieke groep.We hebben een pittige gedachtenwisseling, waarin ik pleit voor een volop atlantische oriëntatie. De VS zijn een onmisbare bondgenoot in de strijd tegen het internationaal terrorisme en we kunnen en willen niet zonder krachtige NAVO. Verder memoreer ik dat de Eurofractie ChristenUnie-SGP enthousiast voorstander is van de uitbreiding en dat we dat ook zullen uitdragen.
Om 17.30 uur een belangrijke stemming in de economische commissie. Dit keer een weinig omstreden onderwerp voor het stroomlijnen van de jaarlijkse coördinatiecyclus voor economisch en werkgelegenheidsbeleid. Daarna snel naar een vergadering met parlementariërs uit de kandidaat-lidstaten die zich bezorgd maken dat na Moskou het Brussel zal zijn die hun de wet voorschrijft. Ze constateren dat er geen alternatief is en dat we met elkaar moeten trachten niet overheerst te worden door Brusselse technocraten. 85.000 pagina’s wetgeving is nogal wat om zomaar te accepteren. Wij hebben daar tientallen jaren over gedaan. De dag afgesloten met een concert en buffet ter ere van onze gasten. Laat op bed.

Woensdagmorgen weer paraat om 8 uur. Post bekeken, e-mail beantwoord en om 9 uur deelgenomen aan het plenaire debat over het werkprogramma van de Europese Commissie. Daarin kritische vragen gesteld over de prioriteit die men zegt te geven aan duurzaamheid.
Daarna coördinatorenvergadering van de economische commissie. Tal van rapporten werden verdeeld over de fracties. Mijn inzet om het jaarverslag 2002 van de Europese Centrale Bank
binnen te halen leverde een positief resultaat op. Dankzij enig voorwerk waren alle collega’s bereid mij dat belangrijke verslag te gunnen. Het eerste jaar van de euro is natuurlijk het allerbelangrijkste. Tevens kreeg ik nog tot mijn aangename verrassing een advies toegewezen dat zal gaan over ‘Natural Gas’.
Vervolgens een lange stemming over honderden amendementen in de plenaire zaal van 12 tot 13.30 uur. Het is een soort gymnastiek dat doet denken aan het Chinese volkscongres. Deze vergelijking is van ambassadeur Bot die eind dit jaar vertrekt als permanente vertegenwoordiger van Nederland bij de Europese Unie. Tijdens de afscheidslunch die de 31 Nederlandse europarlementariërs hem aanboden, werden talrijke anekdotes opgehaald die ik hier niet zal verklappen. Behalve één. De eerste Post van ambassadeur Bot was Berlijn. Begin 1973 erkende Nederland als eerste vrij land de DDR. Daar maakte men zich grote zorgen over het verschijnsel dat in West-Duitsland rijkeluiskinderen zich aangetrokken voelden tot de Rote Armee Fraktion, de Baader Meinhof Gruppe. Dat was in strijd met hun marxistische theorie. Revolutie moest voorafgaan aan welvaart en niet het gevolg ervan zijn. Men besloot toen min of meer de economische groei in de DDR af te remmen om zo revolutie te voorkomen. Daar is men perfect in geslaagd.
Om 16 uur voorbereiding met enkele experts van de monetaire dialoog met de ECB president Duisenberg. Interessante discussie over het SGP (dit keer het Stabiliteis en Groei Pact). Moet eigenlijk niet ook de inflatie worden meegewogen bij een serieuze beoordeling van het SGP? In feite wentelt een land als Nederland, dat een relatief hoge inflatie heeft, zijn lasten af op de landen met een lage inflatie. Hoge inflatie in enkele lidstaten houdt een rentedaling in Euroland tegen met als gevolg dat daar de overheidstekorten met een hogere rente worden gefinancierd. Conclusie: Hoogervorst moet minder hoog van de toren blazen als hij Duitsland en Frankrijk kritiseert over hun tekorten. Want hij (en Zalm!) hebben boter op hun hoofd.

Daarna een snelle wandeling van 10 minuten naar de andere kant van het gebouw waar de delegatie Slowakije bijeenkomt om met de ambassadeur de nieuwe situatie na de recente verkiezingen in Slowakije te bespreken. Als ondervoorzitter van die delegatie ben ik extra betrokken. Het blijkt dat de voorzitter, een Oostenrijkse socialist, tegen de uitbreiding heeft gestemd en enkele collega’s spreken daarover hun verbazing uit.
Halverwege snel naar de plenaire vergadering om te spreken over de financiële dienstensector. Tegen mijn gewoonte het debat vroegtijdig verlaten voor een diner met een bezoekersgroep van raadsleden en wethouders. Boeiende gesprekken en een stimulans om verder te gaan. Om 21.00 uur weer terug naar het parlement om te spreken over kruidengeneesmiddelen. Met elkaar hebben we de richtlijn van de Europese Commissie aanzienlijk weten te verbeteren.
Om 22.15 uur weer terug naar mijn kamer om orde in de papieren en de e-mail te brengen en te werken aan dit dagboek. Ver na middernacht weer bedwaarts.

Donderdagmorgen ”uitgeslapen” tot half acht. Na een snel ontbijtje om 9 uur een kort overleg met een Franse collega over gerezen problemen. We werden het snel eens over de gewenste aanpak. Daarna mijn mailbox leeggemaakt en de stukken voor de komende vergaderingen bijeengezocht. Om 10 uur op weg naar de overkant van het water in het oude gebouw. Onderweg een snelle grand café.
De meestal wel erg bedaagde vergadering van het STOA-panel blijkt nu te leiden tot een reeks van geëmotioneerde toespraken van tal van europarlementariërs. Het blijkt te gaan over een onderzoeksvoorstel voor een studie naar effecten van het bijsluiten van niet-eetbare produkten aan voedingsmiddelen (zeg maar Flippo’s in een zak chips). Er zijn hierdoor een aantal ernstige ongelukken veroorzaakt en daarom vinden we het van belang dat er een serieus en objectief onderzoek plaatsvindt. Helaas moet ik eerder weg om te spreken in de plenaire vergadering bij het debat over staatssteun en mededinging.
O.a. de Europese Commissie gesteund bij het aanpakken van overheidssubsidies voor profvoetbalclubs. Het is toch te gek voor woorden dat profvoetballers tonnen/ miljoenen verdienen die indirect worden opgebracht door de belastingbetaler. Ik kan een stevig verhaal neerzetten dankzij de vier minuten spreektijd. Meestal moeten de speeches in het EP het doen met 1,5 à 2 minuten. Dat lijkt heel kort, maar je wordt er wel vindingrijk van. Geen aanloop, geen beleefdheidsfrases, geen bijvoeglijke naamwoorden enz. Zakelijk, direct naar de kern is daarbij het motto. Direct daarna een lange stemming van 12.15 tot 13.45. De bezoekersgroep van SGP raadsleden en wethouders zit alweer te wachten. Al lopend eet ik mijn noodrantsoen voor dit soort gelegenheden: een vruchtenreep. Een indringende discussie over de mogelijkheden in het EP van een kleine delegatie.
Aangehaakt bij het debat over staatssteun. Uiteindelijk werd in de plenaire vergadering het rapport aangenomen met één stem verschil. Dus ieder individueel parlementslid doet er toe.
Direct aansluitend naar de conferentie van voorzitters waar de parlementsvoorzitter en de voorzitters van de acht politieke fracties een indringend gesprek hebben met de nieuwe Turkse leider Erdogan. De eerste indruk is dat hier sprake is van een krachtige ervaren en intelligente politicus. Hij slaat zich in elk geval bekwaam door de vele zeer kritische vragen van de fractievoorzitters heen. Ik stel hem de vraag of hij denkt dat de kiesdrempel van 10% bedoeld om zijn partij buiten het parlement te houden, moet blijven bestaan. Ik wijs hem op de konsekwentie dat nu de helft van de kiezers niet vertegenwoordigd is in het parlement.
Inderdaad heeft hij plannen om wijzigingen aan te brengen in het kiesstelsel. Hij wil minder parlementsleden waarvan er 400 zouden moeten worden gekozen volgens het huidige systeem en 100 via evenredige vertegenwoordiging. Ik heb er ook nog op gewezen dat uit het feit dat hij veroordeeld is voor het voorlezen van een gedicht en daardoor geen officieel politiek ambt mag bekleden er het bewijs voor is dat Turkije niet klaar is voor toetreding tot de Europese Unie.
Direct na de conferentie van voorzitters vindt de stemming plaats over enkele resterende onderwerpen waaronder een mensenrechtenresolutie over Iran. Bij de laatste hoofdelijke stemmingen blijven er nog zo’n 100 parlementariërs over van de 626. Om zes uur verlaten we het parlementsgebouw met de auto. En na een korte tussenstop in Luxemburg voor een uitsmijter arriveren we om half twaalf in Capelle aan den IJssel na een voorspoedige rit.
Aan een hectisch weekje Straatsburg is een einde gekomen. Vrijdag gebruik ik om de post weg te werken, het dagboek af te ronden en me voor te bereiden op de volgende week.

Hans Blokland