"Waar is mijn vrouw?" vroeg europarlementariër Hans Blokland (ChristenUnie) zich onlangs geschrokken af bij het ontwaken. Toen realiseerde hij zich dat hij niet thuis in zijn eigen bed lag maar in een hotelkamer. Tja, dat kan gebeuren als je, zoals Blokland, altijd maar van hot naar her reist. De europarlementariër is afwisselend in Brussel, Straatsburg, Rotterdam en Capelle aan den IJssel of elders in Europa. Al dat reizen, vergaderen en lezen van metershoge stapels stukken is slopend, maar het werpt wel vruchten af. Blokland kan bogen op een indrukwekkende lijst wapenfeiten, meestal ondanks forse tegendruk tot stand gebracht.

Batterijen
Een voorbeeld: door zijn toedoen zijn batterijen met het gevaarlijke cadmium in heel Europa verboden. Ook moeten alle lidstaten oude batterijen gaan inzamelen. In februari stemt het Europese parlement over de afvalstrategie en de kaderrichtlijn afval, die hij mede tot stand heeft gebracht.

Trots is de politicus ook op het feit dat de richtlijn voor afvalexport door zijn toedoen is aangescherpt. Niet zonder slag of stoot overigens, omdat de Europese Commissie op het laatste moment het bedrijfsleven ter wille wilde zijn door de eisen af te zwakken.

"Ik ben toen met het Raadsvoorzitterschap gaan praten en heb uitgelegd waarom het Europese Parlement hier mee door wilde," zegt Blokland. Het Parlement trok aan het langste eind. Naar aanleiding van het gifschip de Proba Koala pleitte Eurocommissaris Stavros Dimas onlangs zelfs voor een verdergaande aanscherping. Blokland: "Soms zijn incidenten nodig om serieuze handhaving van wetgeving af te dwingen."

Kleine fractie
Het is niet vanzelfsprekend dat Hans Blokland zoveel voor elkaar krijgt. Hij is immers lid van een kleine, sterk verdeelde fractie en bovendien afkomstig uit een klein land. "Blokland is slim. Hij combineert inzet voor het milieu met kennis van hoe het Parlement werkt. Het respect dat hij geniet heeft hij gaandeweg verdiend. Hij is echt niet zomaar vice-voorzitter van de milieucommissie geworden," zegt Ralph Hallo, Europa-specialist van Natuur en Milieu.

Hans Blokland is een doorgewinterd parlementslid, zegt Hallo. "Hij heeft al tientallen jaren ervaring met afvalbeleid. Zijn op de bijbel gebaseerde milieubewustzijn wekt vertrouwen. Hij heeft de spelregels van het Europarlement handig toegepast. Daardoor kon hij rapporteur worden van en dus zijn stempel drukken op verschillende belangrijke afvalrichtlijnen."

Vertrouwen
Europarlementariërs kunnen zich niet in alle onderwerpen verdiepen. Ze kiezen prioriteiten en vertrouwen op hun collega's voor de andere onderwerpen. "Tot op zekere hoogte zijn ze stemvee," constateert Hallo. Blokland vindt het daarom juist een voordeel dat hij geen grote fractie achter zich heeft. "Een lid van de christen-democraten moet binnen zijn fractie al een compromis sluiten. Ik niet. Ik kan mijn eigen gang gaan. Natuurlijk moet ik wel het vertrouwen winnen van zowel de christen-democraten als de sociaal-democraten. Zonder hun steun ben ik nergens."

Steun krijgt Blokland vaak van PvdA-europarlementariër Dorette Corbey. Ook zij concentreert zich op milieuonderwerpen, waaronder nieuwe regels voor fijn stof. Zij is vooral trots dat haar amendement over producentenverantwoordelijkheid voor afval is aangenomen.

Corbey, Blokland en hun milieuvriendelijke Europese collega's zijn blij met de informatie die ze vanuit de milieubeweging krijgen toegespeeld. "Als ik een compromistekst binnenkrijg, mailt Melissa Shinn van het Europees Milieubureau me binnen tien minuten haar reactie. En daarna belt ze om een afspraak te maken", zegt Blokland.

Maar ook de lobbyisten van de industrie zitten niet stil. Blokland wijst naar een meterhoge stapel: de reacties van bedrijven en gemeenten Terra 22 op de Kaderrichtlijn Afval. "Ik kan het niet allemaal lezen. Maar na een tijdje weet je wie je uit de milieubeweging en het bedrijfsleven kunt vertrouwen. Ze weten dat ze nog informele stukken niet moeten verspreiden en geven altijd relevant commentaar."

Slim
Het handjevol Europese milieulobbyisten kan op tegen de duizenden lobbyisten van de industrie door slim te zijn, meent Blokland. "Het maakt niet uit met hoeveel je bent. Het gaat om objectieve en eerlijke informatie, om de argumenten."

Veel reacties van de industrie vindt hij voorspelbaar: milieumaatregelen zijn te duur, ingewikkeld en het kost moeite om ze in te voeren. Het liefst laat Blokland zich uitgebreid rondleiden in een bedrijf, samen met de milieubeweging. "Dan heb je het onderlinge debat op de plek waar het speelt."

Afweging
Uiteindelijk maken de parlementariërs hun eigen afweging op basis van argumenten. "In Europa is het debat rationeler dan in de Nederlandse politiek," vindt Unico van Kooten, Europese lobbyist van de Vereniging Afvalbedrijven en een van de vertrouwelingen van Blokland. "Europarlementariërs komen zelden met oneliners in de krant."

Volgens Van Kooten is er binnen het Europese parlement minder machtspolitiek. "De druk om te scoren is minder groot, omdat de parlementariërs moeten toewerken naar consensus. Uiteindelijk ook met de Europese Raad." Van Kooten vindt het denken in realistische milieutermen in de Europese Unie op een hoog niveau staan. Hij beaamt dat europarlementariërs als Blokland en Corbey relatief veel voor elkaar krijgen. "En dat is positief. Europa heeft op het gebied van milieu een voorbeeldfunctie voor de rest van de wereld. Investeren in milieu levert economische winst op en voorkomt veel schade. Dat besef klinkt door in Brussel".

Claire Tielens
Klik hier voor het volledige artikel