Belder (IND/DEM), namens de fractie. – "Voorzitter, als gewezen scheepskapitein heeft de nieuwgekozen president van Roemenië Traian Basescu weet van woelige baren, wat geen onbelangrijk voordeel is, want het schip van Staat, van zijn vaderland, waarvan hij het roer zal overnemen, kampt momenteel met gevaarlijke golfslag. Basescu zal trouwens de eerste zijn die dat ruiterlijk toegeeft. In een interview met de Frankfurter Allgemeine Zeitung van 26 november lichtte de huidige burgemeester van Boekarest de reden voor zijn streven naar een politieke ommekeer in patria als volgt toe: "Het probleem is de corruptie, zij is hier tot regeringsvorm verheven".

Over de feilen van Boekarest op weg naar Brussel is het verslag van collega Moscovici even helder. Hij verdient daarvoor onze oprechte waardering. Terecht loopt de rapporteur de tekortkomingen van Roemenië bij alle toetredingscriteria, dus ook de politieke voorwaarden, na. Bij vorige verslagen van dit Huis over kandidaat-lidstaat Roemenië vroeg ik aandacht voor schendingen van de persvrijheid. Ook in dit verslag, zie paragraaf 8, is daarvan treurig genoeg opnieuw sprake. Fysieke agressie tegen onderzoeksjournalisten, pressie van overheidswege op financieel zwakke media, het liegt er allemaal niet om.

In zijn recente boek "Bedreigde journalisten, geslagen journalisten" bevestigde schrijver-journalist Malin Bot dit somber stemmende beeld. Het is een regelrechte aanklacht tegen de heersende persbreidel in Roemenië. Er is dus werk aan de winkel voor Basescu en zijn politieke geestverwanten. Overigens mogen wij in deze contreien, in West-Europa, de woorden van Malin Bot over de dubieuze rol van Westerse uitgevers die veel Roemeense kranten hebben opgekocht wel goed in onze oren knopen: "Die komen niet naar Roemenië om de democratie te verdedigen, maar louter om geld te verdienen". Einde citaat.

Ik hoop dat een nieuwe Roemeense regering de Europese toetredingsdesiderata per direct volledig serieus neemt. Per slot van rekening is het niet billijk haar de niet nagekomen verplichtingen van de regering-Nastase aan te rekenen. Die lijst is lang en zwaar. Bovendien dringt de tijd. Dat onderkent inkomend president Basescu met de gewenste toetredingsdatum van 1 januari 2007 in het vizier gelukkig ten volle. Daarom verdient hij tijdens deze ongetwijfeld moeilijke periode ons aller aandacht en steun. Graag vertrouwt dit Huis daarbij op de Commissie voor een strikte handhaving van het met Boekarest overeengekomen veiligheidsmechanisme.

Eén paragraaf in het verslag-Moscovici wil ik nog speciaal onder de aandacht van Boekarest brengen: "dringt aan op de bespoediging van teruggave van eigendom en vaststelling van wetgeving inzake teruggave van kerken". Tegelijkertijd verzoek ik Raad en Commissie om nauwlettend op de uitvoering van deze slepende kwestie toe te zien. Het Nederlandse voorzitterschap heeft daarover aan het eigen parlement reeds een toezegging gedaan. In een knap commentaar in een Duitse kwaliteitskrant las ik gisteren een vlijmscherpe persiflage over de politieke verwording van Roemenië onder post-communistische regie. Gevat parodieerde de schrijver op de titel van het campagneboek van premier Nastase getiteld: "Van Karl Marx tot Coca-Cola" dat een werk getiteld: "Van Karl Marx tot Al Capone" even waarheidsgetrouw zou zijn. Wij gunnen Roemenië onder president Basescu van harte de doorbreking van deze hardnekkige politieke ban. De verrassende uitslag van de tweede ronde van de presidentsverkiezingen lijkt daarvan een bemoedigend teken."