Waarom Europees?

In tijd waarin de Europese integratie ter discussie staat en er openlijk getwijfeld wordt aan de mogelijkheid om ooit tot een gezamenlijke Europese politiek te komen is het van belang om twee dingen voor het voetlicht te brengen waarop Europees beleid juist wel geslaagd is. Er zijn namelijk twee beleidsterreinen waarop het Europees Parlement veel te vertellen heeft. Dat is omdat beide terreinen de gehele Europese Unie aangaan. Het gaat dan om economie en milieu. Daarover zijn alle landen het eens. Het raakt ook het dagelijks werk en leven van iedereen.

Economisch beleid en milieubeleid zijn op verschillende manieren op Europees niveau op elkaar betrokken. Goed economisch beleid kan niet zonder een goed milieubeleid. Daar komt bij dat ook bij het formuleren van een milieubeleid rekening moet worden gehouden met de economische gevolgen. Milieukosten moeten worden doorberekend in de prijs van een product.

Niet voor niets pleit de milieucommissie in het Europees Parlement al geruime tijd voor integratie van milieu in het proces van Lissabon. Door het Lissabonproces probeert de Europese Unie het meest concurrerend te worden in de wereld. In de meest concurrerende regio in de wereld hoort ook zorg voor het milieu. Zonder een goed leefmilieu is er misschien wel groei van de productie, maar geen plezierig leefklimaat. Een gezonde en duurzame economie betekent ook dat er ruimte is om te investeren in een beter milieu.Vervuiling

Omdat veel milieuproblemen een grensoverschrijdend karakter hebben, is een Europese aanpak gerechtvaardigd. Dit houdt in dat de aanpak van de milieuproblemen lucht- en watervervuiling kerntaken zijn van de Europese Unie.

Bij de aanpak van deze verontreiniging is, zeker ook op Europees niveau, een grote milieuwinst te behalen. Hiermee hebben we tegelijk het leeuwendeel van het milieubeleid te pakken. Wat de watervervuiling betreft, zijn Europese normen relevant voor internationale wateren, zoals rivieren en zeeën.

Als gevolg van de interne markt, wat een vrij verkeer van goederen, diensten, personen en kapitaal inhoudt, is milieupolitiek op Europees niveau gerechtvaardigd ter bevordering van de eerlijke concurrentie. Dit houdt dus in dat er Europese eisen gesteld kunnen worden aan de veiligheid, milieuvriendelijkheid van producten en processen. Een duidelijk voorbeeld hiervan is de emissie-eisen voor auto’s, vrachtwagens, machines en dergelijke. Voorbeelden van processen zijn afvalverbranding, energieopwekking en allerlei andere grootschalige productieprocessen.

Rapporteur

Recent ben ik intensief bezig geweest ben als rapporteur van de milieucommissie in het Europees Parlement zijn grensoverschrijdend verkeer van afval en batterijen.

In het eerste geval gaat het om een verordening die regelt dat afval alleen geëxporteerd mag worden als er wordt voldaan aan bepaalde milieuvoorwaarden. Hiermee moet voorkomen worden dat afval geëxporteerd wordt uit een land waar een strenger beleid wordt gevoerd. In Nederland is er bijvoorbeeld een hoge stortheffing ingevoerd en is er veel geïnvesteerd in recyclingbedrijven. Het zou niet eerlijk zijn als het Nederlandse afval zomaar over de grens verdwijnt naar gebieden waar het op minder milieu-verantwoorde manier wordt verwerkt. Zodra er eenduidige voorwaarden zijn vastgesteld voor de verwerking en de transporten van afval goed in de gaten worden gehouden is er weer sprake van eerlijke concurrentie. In het Europees Parlement heb ik voor deze aanpak voldoende steun weten te bereiken. Op dit moment moeten we echter nog afwachten of de Europese milieuministers dit overnemen.

Inzake batterijen is er een marktontwikkeling gaande waarbij steeds meer wordt afgestapt van het schadelijke metaal cadmium. Door sommige bedrijven is er veel geïnvesteerd in de ontwikkeling van een hoogwaardige alternatief (NiMH-batterijen). Kortom, de oplaadbare nikkel-cadmium-batterijen kunnen vervangen worden door de nikkel-metaalhydride batterijen. Hiermee slaan we twee vliegen in één klap: minder schadelijke batterijen en innovaties (ontwikkeling van milieuvriendelijke technologie) worden gestimuleerd. Deze innovaties hebben we juist nodig voor de onwikkeling van de economie in de EU. Bovendien moeten we altijd bedenken dat het achteraf oplossen van milieuvervuiling vanuit economisch oogpunt ongunstig is, omdat het hoge kosten met zich meebrengt.

Balans

Economie en milieu zijn in Europa dus onlosmakelijk met elkaar verbonden. In het Europees Parlement leeft die wetenschap en wordt daar mee gewerkt. Niet alleen in het formuleren van abstracte doelstellingen. Ook heel concreet in het rekenschap geven van de belangen van ondernemers. Bijvoorbeeld door haalbare uitvoeringsmaatregelen voor te stellen en te streven naar een zo laag mogelijk administratieve lastendruk.

We proberen daarbij te zoeken naar een balans. Een balans tussen de hoeveelheid regels en wat we er mee proberen te bereiken. De afgelopen jaren is heel duidelijk geworden dat de Europese aanpak van milieuvraagstukken werkt en resultaat oplevert. Daar zijn de lidstaten het ook over eens. In de komende jaren zijn we er op gericht om ook in de nieuwe lidstaten te zorgen voor goede milieuomstandigheden. Het uitvoeren en controleren van de milieuwetgeving zal hoog op de agenda staan. Zonder economische groei zal dat echter niet lukken. De kosten van veel maatregelen liggen daarvoor te hoog. Dat mag ons er niet van weerhouden om op beide terreinen in Europa tot afstemming te komen.