MdV,

Namens de milieucommissie wil ik mijn rapport inzake batterijen graag toelichten. Na veel aandringen van de kant van het Europees Parlement, ligt er nu eindelijk een voorstel van de Europese Commissie. Een aantal punten van het Commissievoorstel zijn positief te noemen:

1. alle batterijen vallen onder de richtlijn
2. bindende inzamelingsdoelstellingen
3. bindende recyclingpercentages en recyclingsefficienties
4. financieringsmechanisme waarin de producentenverantwoordelijkheid een grote rol speelt.

In de milieucommissie hebben we een uitvoerige discussie over batterijen gevoerd. Het ging hierbij met name over de preventie van zware metalen en de inzamelingsdoelstellingen. Over de meeste punten hebben we in de milieucommissie overeenstemming bereikt met alle fracties. Zelfs betreffende de inzamelingsdoelstellingen van de batterijen hebben we een breed ondersteund compromis gemaakt. Omdat de verkoopcijfers van batterijen per lidstaat erg verschillen, is er voor gekozen om een percentage van de verkoop als inzamelingsdoelstelling voor te stellen.

Wat de preventie van zware metalen betreft, zijn er al jarenlange ontwikkelingen gaande. Inmiddels is in EU-wetgeving vastgelegd dat de zware metalen kwik, lood en cadmium verboden zijn in materialen en onderdelen van voertuigen die na 1 juli 2003 op de markt worden gebracht, alsook in nieuwe electrische en electronische apparaten die na 1 juli 2006 op de markt worden gebracht.

Het grootste probleem in verband met batterijen en accu’s is nu juist deze aanwezigheid van de zware metalen kwik, lood en cadmium. In de toelichting van het voorstel van de Europese Commissie (pagina 9 t/m 12) staan de schadelijke milieu- en gezondheidseffecten van de zware metalen kwik, cadmium en lood duidelijk beschreven. Om deze reden zijn in 1998 de meeste kwikhoudende batterijen al verboden. In de concepten van de herziene batterijenrichtlijn die de Europese Commissie geproduceerd heeft is altijd uitgegaan van een verbod op nikkel-cadmium batterijen. In het huidige Commissievoorstel is, vreemd genoeg, niet gekozen voor een verbod op nikkel-cadmium batterijen, maar voor een zogenaamde gesloten kringloop voor cadmium. Er blijkt echter geen sprake te zijn van een gesloten kringloop, aangezien maar 80% van de draagbare nikkel-cadmium batterijen ingezameld hoeft te worden. 20 % van de draagbare nikkel-cadmium batterijen belandt dus op een stortplaats of in een verbrandingsoven. Omdat cadmium een vluchtig metaal is, komt het cadmium bij afvalverbranding onherroepelijk in de lucht terecht.

In de milieucommissie hebben we daarom wel een verbod op de zware metalen kwik, cadmium en lood vatsgesteld. Daarnaast hebben we een uitgebreide lijst met uitzonderingen opgenomen voor die gevallen dat er nog geen goede vervangers beschikbaar zijn. Hierbij moeten we denken aan batterijen voor hoortoestellen, noodverlichting, industriële batterijen, loodaccu’s en draadloze gereedschappen. Hoewel ik de laatste uitzondering persoonlijk niet nodig vind, heb ik deze toch toegevoegd om aan bezwaren van enkele collega’s tegemoet te komen. De vervanger van nikkel-cadmium-batterijen, te weten nikkel-metaalhydride-batterijen werken bij een temperatuur van min 20 graden Celsius tot plus 60 graden Celsius. Ik mag er dan toch vanuit gaan dat deze batterijen in de hele Europese Unie zijn te gebruiken.

Tenslotte, MdV, wil ik n og reageren op een stripverhaal van de European Portable Battery Association, waarin onterecht gesuggereerd wordt dat allerlei toepassingen niet meer gebruikt zouden kunnen worden als het rapport van de milieucommissie aangenomen zouden worden. Ik heb een oude mobiele telefoon van viereneenhalf jaar oud. In deze oude telefoon zit een Lithium-ion batterij. Ik weet bijna zeker dat in al uw mobiele telefoons een Nikkel-metaal-hydride of een lithium-ion batterij bevatten. Kortom, als Nikkel-cadmium-batterijen voor deze toepassingen worden verboden, is er geen enkel probleem. Een ander voorbeeld uit de strip zijn de loodaccu’s in auto’s. Deze loodaccu’s vallen niet onder het verbod in de richtlijn inzake autowrakken. Ze vallen ook niet onder het verbod in het kader van de batterijenrichtlijn, want u heeft net al gehoord dat deze in de lijst van uitzonderingen staat. Hetzelfde geldt voor alle knoopcellen in hoortoestellen en horloges, draadloze gereedschappen, noodverlichting en alle industriële toepassingen. Zelf de Europese consumentenorganisatie BEUC is voor een verbod van nikkel-cadmiumbatterijen voor de consumententoepassingen. Zoals u ook kunt weten, zijn de alternatieven ruim voor handen. Ik ben bij de industrie echter aangelopen tegen het feit dat men principieel geen verbod wil. Dit gaat zelfs zo ver dat men nog steeds tegen is, ook al zijn al de gevraagde uitzonderingen gehonoreerd. Ik ben van mening dat dergelijke psychologische argumenten geen rol moeten spelen bij de besluitvorming. Ik vermoed dat er wel een gevaarlijke tactiek achter zit. Via de batterijenrichtlijn wordt geprobeerd om bij andere richtlijnenen, te weten de autowrakkenrichtlijn en de richtlijn inzake electrische apparaten, te wijzigen. Als wij bij de batterijenrichtlijn niet bereid zijn om preventieve maatregelen te nemen tegen zware metalen, zal geargumenteerd worden dat het verbod op zware metalen in auto’s en electrische apparaten ook wel teruggedraaid kan worden. Dit kan, collega’s, de bedoeling niet zijn. Bovendien moet ik nog opmerken dat de industrie die zo fel tegenstander is van een verbod op nikkelcadmium batterijen, de alternatieven promoot op de eigen website. Laten wij daarom ook deze alternatieven promoten door de schadelijke zware metalen zo veel mogelijk uit de batterijen te weren.