Over ongeveer zeven jaar zit er geen kwik, cadmium of lood meer in batterijen. Bovendien moet in de toekomst 50 tot 60 procent van de draagbare batterijen ingezameld worden. Dit zijn de belangrijkste resultaten die europarlementariër Blokland behaalde toen zijn rapport over batterijen op 6 april gestemd werd in de milieucommissie van het Europees Parlement.Omdat we in onze moderne maatschappij steeds meer gebruik maken van draadloze electrische apparaten - horloges, laptops, mobiele telefoons, electronische agenda’s, etcetera - wordt ook steeds meer gebruik gemaakt van batterijen. Een belangrijk probleem met batterijen is dat er schadelijke stoffen in zitten, te weten de zware metalen kwik, cadmium en lood. Voor kwik is er al een aantal jaren een verbod. Alleen de kleine zogenaamde knoopcellen, die ondermeer gebruikt worden in horloges en gehoorrapparaten, mogen nog maximaal twee procent kwik bevatten. Daarnaast wordt in een aantal lidstaten van de Europese Unie batterijen ingezameld, waarna ze op een milieuverantwoorde manier verwerkt kunnen worden.In december vorig jaar heeft de Europese Commissie een voorstel bij het Europees Palement ingediend om de huidige Europese batterijenwetgeving te herzien. Hoewel al vele jaren bekend is dat cadmium schadelijk is voor de gezondheid en het milieu, heeft de industrie-lobby het voor elkaar gekregen dat er eerst een uitgebreide risico-analyse voor cadmium moest komen, voordat de Europese Commissie een definitief voorstel zou presenteren. Dit onderzoek heeft heel lang geduurd en men kan zich niet van de indruk onttrekken dat de resultaten van de risico-analyse sterk zijn beïnvloed door de industrie. Het uiteindelijke voorstel van de Europese Commissie bevat geen verbod meer voor nikkel-cadmium baterijen. Met andere woorden: de batterijenlobby had hiermee haar eerste succes bereikt.

Aangezien toch wel onderkend wordt dat cadmium schadelijk is en niet zomaar in het milieu mag terechtkomen, heeft de Europese Commissie een alternatief voorstel ingediend. 80 procent van de nikkel-cadmium batterijen moet ingezameld en op milieu-verantwoorde wijze verwerkt worden. Ondanks dat er dan nog twintig procent van de nikkel-cadmium batterijen in het huishoudelijk afval zit, wordt dit door de Europese Commissie toch een gesloten kringloop genoemd. Om na te gaan of de inzamelingsdoelstelling gehaald is, moeten er volgens het commissievoorstel monsters genomen worden. We hebben berekend dat voor een representatief monster een hoeveelheid van wel honderdduizend ton huishoudelijk afval doorzocht moet worden op de aanwezigheid van nikkel-cadmium batterijen. Een absurde manier om alleen maar te beoordelen of men de inzamelingsdoelstelling gehaald heeft. Het doorzoeken van afval kost alleen maar veel geld en levert geen enkele milieuwinst op. Daar komt nog bij dat het inzamelen van 80 procent van de afgedankte batterijen in nog geen enkele lidstaat bereikt is. Kortom, de voorstellen van de Europese Commissie zijn niet praktisch en hebben niet het gewenste milieu-effect.

Nadat Hans Blokland was aangewezen als rapporteur voor de batterijenrichtlijn werden we gelijk door allerlei lobbyisten benaderd. Door de gesprekken met vertegenwoordigers van de industrie en milieu-organisaties hebben we veel achtergrondinformatie ontvangen en een visie kunnen ontwikkelen op de - hierboven beschreven - voorstellen van de Europese Commissie. We hebben een commentaar op het commissievoorstel geschreven en zo’n 50 amendementen ingediend. Wat de Europese Commissie onder druk van de industrustrie niet drufde, heeft de Blokland wel gedaan. Hans Blokland stelt namelijk voor dat er in principe geen kwik, lood of cadmium meer in de batterijen en accu’s mag zitten. Aangezien er echter voor bepaalde toepassingen nog geen alternatieven zijn, heeft de europarlementariër van ChristenUnie-SGP een lijst met uitzonderingen opgesteld, bijvoorbeeld loodaccu’s voor auto’s. Het rapport - zo wordt het voorstel van rapporteur Blokland genoemd - is vervolgens vertaald in elf talen en besproken in de milieucommissie. Tijdens deze discussie bleek dat de lobbyisten ook op bezoek geweest waren bij andere europarlementariërs. Veel parlementariërs waren behoorlijk in verwarring gebracht. Op zich is dat niet zo gek, want de voorstellen van Hans Blokland werden van een aantal kanten fel bestreden. De Europese vereniging van draagbare baterijen verspreidde zelfs een zelfgemaakt stripverhaal, waarin gesuggereerd werd dat Blokland tegen batterijen was en dat vele toepassingen niet meer mogelijk zouden zijn. Van onze kant hebben we veel moeten praten met andere europarlementariërs om hen te overtuigen dat onze voorstellen echt wel haalbaar waren.

Uiteindelijk werd er op 6 apil gestemd. In totaal lagen er 267 amendementen op tafel. Bovendien waren als resultaat van onderhandelingen tien compromis-amendementen geformuleerd. Hoewel een aantal parlementariërs nog geprobeerd heeft om de stemming af te blazen, ging de deze - vlak voor het verkiezingsreces - wel door. Met een bevrediresultaat. Zo ziet u maar dat het Europees Parlement besluiten neemt die heel direct met uw dagelijks leven te maken kunnen hebben. Als u over een paar jaar oplaadbare batterijen gaat kopen, zit hier geen cadmium meer in, maar koopt u een andere soort die minder schadelijk is voor het milieu. Bovendien zult u merken dat er nog meer aandacht zal worden besteed aan het zoveel mogelijk inzamelen van afgedankte batterijen. Hier kunt u zelf ook uw steenje aan bijdragen. De heer Blokland heeft de hoeksteen van de Europese wetgeving inzake batterijen mogen leggen. Zo ziet u maar dat we ook als kleine fractie van de ChristenUnie-SGP een zinvolle bijdrage kunnen leveren in een groot Europees Parlement.

Zie voor het volledige rapport van Hans Blokland:
http://www.europarl.ep.ec/meetdocs/committees/envi/20040405/518955nl.pdf

Website van de Europese Commmissie inzake batterijen:
http://europa.eu.int/comm/environment/waste/batteries/index.htm