Het grootste probleem van het akkoord is dat het teruggooien van bijvangst in de visserij niet langer wordt toegestaan. Vissers zullen de ongewenste vis mee aan wal moeten brengen. De gedachte daarachter is: Als vissers worden verplicht bijna alle gevangen vis mee terug te nemen, zullen ze in de toekomst veel gerichter gaan vissen op een bepaalde soort. Zo zou overbevissing moeten worden tegengegaan. In de praktijk werkt deze aanlandingsplicht echter averechts en is onuitvoerbaar voor de Nederlandse visserijsector.

Momenteel is het door Europa juist verboden ondermaatse vis (te jong of te klein) aan wal te brengen. Die visjes worden nu overboord gezet. Een groot deel blijft leven, en kan doorgroeien en voortplanten. Er is de afgelopen jaren ook flink geïnvesteerd in technieken om het overlevingspercentage te laten stijgen. Bijvoorbeeld door meer zeewater te gebruiken bij het verwerken van de vis aan boord. Met de aanlandingsplicht zal echter niet één van deze visjes voor nakomelingen kunnen zorgen, maar eindigen ze allemaal in de vismeelfabriek. Daar komt bij dat, zelfs als vissen die overboord worden gezet het niet overleven, ze nog bijdragen aan het ecosysteem door te dienen als voedsel. De aanlandingsplicht zorgt eerder voor een verslechtering van de visbestanden en werkt dus averechts.

 De maatregel gaat ook veel logistieke problemen opleveren. Er ontstaat een groot opslag- en afzetprobleem aan boord en op het land. We kunnen niet van de sector vragen niet-marktwaardige vis aan boord te houden, wat kostbare ruimte kost, als dit geen enkel nut heeft. Bovendien is zo´n verbod niet te handhaven, en zal het illegaal vissen verder in de hand werken. Er dreigt een gedrocht aan regelgeving te ontstaan die simpelweg niet uitvoerbaar is en kan  leiden tot faillissementen in de visserijsector.

Het valt te hopen dat de (vis)soep niet zo heet zal worden gegeten als hij wordt opgediend. In de uitwerking van het akkoord moet dan ook worden ingezet op meer onderzoek naar de effecten en extra tijd voor met name de gemengde visserij. Daarnaast moet er volop ruimte worden gegeven aan innovatieve visserijtechnieken die weinig bijvangst geven. De meest duurzame techniek is de pulskor, waarbij platvis met een stroomstootje van een paar volt wordt opgeschrikt van de bodem en in het net belandt. Dit voorkomt bodemberoering en geeft veel minder bijvangst. Het bizarre is echter dat deze techniek vanwege Europese beperkingen slechts mag worden gebruikt door 5% van de vloot. Onbegrijpelijk! Alleen met extra tijd en meer ruimte voor innovatie heeft de Nederlandse visserijsector kans  deze ‘historische klap’ te overleven.

Dit artikel is verschenen in de Volkskrant van 09-06-2013